Gentamicine blaasspoelingen ter preventie van wederkerende urineweginfecties

Wat is Gentamicine blaasspoelingen ter preventie van wederkerende urineweginfecties?

Gentamicine is een zeer effectief antibioticum dat normaliter per infuus in de bloedbaan wordt toegediend. Het middel is in Nederland geregistreerd voor de behandeling van onder andere urineweginfecties, luchtweginfecties en sepsis (bloedvergiftiging). 
Bij langer gebruik per infuus kunnen er bijwerkingen optreden zoals nierbeschadiging, gehoorverlies en gestoord evenwicht. Deze bijwerkingen treden niet op als gentamicine in de blaas wordt toegediend.

Waarom doen we dit onderzoek/deze behandeling?

Gentamicine kan ook worden gebruikt voor een blaasspoeling. Hierbij wordt gentamicine vloeistof in de blaas achtergelaten.
Belangrijk is te weten dat gentamicine niet voor deze toepassing is geregistreerd, het betreft in dit geval ‘off-label’ gebruik.
Omdat gentamicine bij een blaasspoeling lokaal werkt, en niet wordt opgenomen in het bloed, heeft het geen invloed op de bacteriën in de darm. Daardoor treedt resistentie minder makkelijk op tijdens behandeling met gentamicine spoelingen dan bij gebruik van antibiotica in tabletvorm of via het infuus.

Hoe kunt u zich voorbereiden?

Wanneer mag u deze blaasspoelingen met gentamicine niet gebruiken?  

Als u allergisch bent voor gentamicine, of als u zwanger bent.

Benodigdheden bestellen 

De katheters kunt u zelf nabestellen bij uw leverancier. U heeft hier geen recept voor nodig. Voor de andere benodigdheden, zoals de zoutoplossing en de antibiotica, heeft u wel een recept nodig. Zie bij ‘contact’ hoe u ons het beste kunt bereiken. 

Hoe gaat het onderzoek / de behandeling in zijn werk?

Starten met gentamicine blaasspoelingen & Eerste bezoek aan de polikliniek 

Bij een bezoek aan onze polikliniek wordt nagegaan of er bij u sprake is van een onderliggende oorzaak van de wederkerende urineweginfecties en wat de eerdere behandeling is geweest. Het is mogelijk dat u op grond hiervan aanvullende adviezen of een andere behandeling krijgt aangeboden. 
Als de behandeling met gentamicine blaasspoelingen voor u geschikt lijkt, dan leert u tijdens een extra bezoek aan een verpleegkundige hoe u de gentamicinespoeling moet voorbereiden en via een katheter kunt inbrengen in de blaas. Deze handeling blijkt in praktijk eenvoudig aan te leren te zijn, maar indien blijkt dat u moeilijkheden heeft met het bereiden of inbrengen van de spoeling, zullen wij samen met u een passende oplossing zoeken.

Duur van de spoelingen  

De blaasspoelingen met gentamicine worden door u thuis ingebracht, gedurende een half jaar (de eerste 2 weken 1 keer per dag, daarna 10 weken om de dag, en de laatste 12 weken 2 keer per week). 
Het kan voorkomen dat uw behandelend arts met u een ander schema afspreekt.
De gentamicine-oplossing (in totaal slechts 22 ml) wordt bij voorkeur in de avond ingebracht, en mag tot de volgende ochtend in de blaas blijven. U plast de oplossing dan zelf weer uit.
De standaard behandelduur is 6 maanden. Maar, gedurende de behandeling wordt deze steeds geëvalueerd en het kan zijn dat we in overleg met u eerder stoppen of langer doorgaan. 

Wat zijn de risico's, bijwerkingen of complicaties?

Om gentamicine te kunnen toedienen moet een katheter worden ingebracht. Dit kan bijwerkingen geven, zoals lokale irritatie. Ook geeft het inbrengen van een katheter risico op een blaasontsteking. 
Patiënten ervaren van de gentamicine zelf meestal geen bijwerkingen. 
Bij toediening van het antibioticum gentamicine per infuus in de bloedbaan bestaat er kans op nierbeschadiging en gehoorverlies. Bij blaasspoelingen is dit niet het geval, omdat het medicijn alleen in de blaas komt, en niet in de bloedbaan wordt opgenomen. Tijdens de behandeling nemen wij bloed af om dit te controleren, indien het antibioticum aantoonbaar is in het bloed kan dit reden zijn om de spoelingen te stoppen. 
Over de effecten van gentamicine op de blaas op de lange termijn is nog weinig bekend. Er zijn tot nu toe geen aanwijzingen voor schade aan de blaas. 
Als u tijdens de behandeling bijwerkingen vermoed te hebben, vragen wij u contact op te nemen met uw behandelend arts. 

Klachten tijdens de spoelingen  

Ondanks de spoelingen kan het zijn dat u klachten krijgt van een urineweginfectie. Als de klachten mild zijn, u zich niet ziek voelt en u geen koorts heeft, dan kunt u 5 dagen dagelijks spoelen met de gentamicine. Hiermee kan de blaasontsteking onder controle komen.
Als de klachten blijven of als u koorts krijgt of zich ziek voelt, vragen wij u contact op te nemen met uw behandelend arts. 
Het is in die gevallen van belang met een kweek vast te stellen of er inderdaad een blaasontsteking is en met welke bacterie. Daarnaast zal uw arts u advies geven over de behandeling hiervan.  

Welke specifieke nazorg kunnen wij bieden?

Controles na start van de spoelingen  

Na start van de spoelingen wordt eenmalig gecontroleerd of de gentamicine niet in uw bloed wordt opgenomen. Daarvoor wordt bloed geprikt. Indien u langdurig blijft spoelen, zal eens in de 2 jaar met een kijkonderzoek de blaas worden gecontroleerd. 

Contactgegevens van de betrokken poliklinieken

Bij vragen of problemen kunt u contact opnemen met:

Telefonisch Spreekuur Urineweginfectie
Bereikbaar op maandag, donderdag en vrijdag tussen 12.00 en 13.00 uur via telefoonnummer 071 526 37 77.
Voor vragen die geen spoed hebben en aanvraag van recepten kunt u ons ook e-mailen:

urineweginfecties@lumc.nl

In geval van spoed kunt u contact opnemen met de Polikliniek Infectieziekten LUMC.
Tijdens kantooruren bereikbaar tussen: 9.00 en 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00 uur via telefoonnummer 071 526 18 50.

Overig

Verzamelen van gegevens
Om het effect van de blaasspoelingen, de bijwerkingen en de patiënttevredenheid te blijven evalueren, zullen uw geanonimiseerde gegevens (zonder naar u herleidbare persoonsgegevens) in een database worden opgeslagen. Mocht u hier bezwaar tegen hebben vragen wij u dat aan te geven bij uw arts.